Cấu Trúc Da Đầu Và Tìm Hiểu Cách Chăm Sóc Da Đầu Hiệu Quả

Da đầu thường bị bỏ quên, nhưng nó lại là nền tảng quan trọng nhất quyết định sức khỏe và vẻ đẹp của mái tóc. Da đầu khỏe mạnh không chỉ giúp tóc mọc chắc khỏe, giảm gãy rụng mà còn là chìa khóa để kiểm soát các vấn đề thường gặp như gàu, ngứa và dầu thừa. Trong bài viết sau, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về cấu trúc da đầu và những cách để chăm sóc da đầu hiệu quả nhé!

Cấu trúc da đầu gồm những gì?

Da đầu là lớp mô mềm bao phủ phần trên của hộp sọ, gồm da và nhiều lớp mô bên dưới, đồng thời chứa hệ thống mạch máu và thần kinh phong phú. Cấu trúc da đầu về cơ bản tương đồng với cấu trúc da trên các bộ phận khác của cơ thể nhưng có mật độ nang tóc và tuyến bã nhờn cao hơn. Ở khía cạnh giải phẫu, da đầu gồm 5 lớp được xếp chồng lên nhau:

1. Lớp da (Skin)

Lớp ngoài cùng của da đầu là lớp da thật, nơi có rất nhiều nang tóc và tuyến bã. Đây cũng là lớp có nhiều dây thần kinh và mạch máu, do đó những vết thương ở da đầu thường chảy máu khá nhiều.

Chức năng chính của lớp da đầu là tạo thành hàng rào bảo vệ chống lại các tác nhân gây hại từ môi trường như vi khuẩn, tia cực tím và nấm. Tuyến bã nhờn tiết ra Sebum, một loại dầu tự nhiên, giúp bôi trơn và giữ ẩm cho sợi tóc và da đầu. Sự mất cân bằng của lớp này là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến các vấn đề phổ biến như gàu, da đầu dầu hoặc khô và viêm da tiết bã.

2. Mô liên kết dày (Connective Tissue)

Ngay bên dưới lớp da là một lớp mô liên kết dày gồm các sợi collagen và elastin gắn kết chặt chẽ, tạo nên một lớp đệm vững chắc và dính chặt vào lớp da bên trên cũng như lớp cân hộp sọ bên dưới. Lớp này cũng chứa rất nhiều mạch máu (động mạch, tĩnh mạch) và dây thần kinh, có chức năng chính là cung cấp lượng máu dồi dào cho nang tóc, đồng thời liên kết các lớp với nhau giúp giữ da đầu ổn định trên xương sọ.

3. Màng cân (Aponeurosis)

Lớp thứ ba của cấu trúc da đầu là một tấm gân mỏng nhưng rất chắc, dạng sợi, nối cơ trán ở phía trước và cơ chẩm ở phía sau. Nhờ màng cân, cơ trán có thể kéo da đầu để tạo nếp nhăn trán, hoặc tạo các biểu cảm gương mặt, đồng thời tăng cường sức mạnh cơ học và bảo vệ các cấu trúc bên dưới.

4. Mô liên kết lỏng (Loose Areolar Connective Tissue)

Tiếp theo là lớp mô liên kết lỏng nằm giữa màng cân và lớp màng xương. Với cấu trúc lỏng lẻo như tên gọi của mình, lớp này cho phép ba lớp phía trên (da, mô liên kết dày, màng cân) trượt nhẹ nhàng trên xương sọ, tạo sự linh hoạt cho da đầu khi cử động. Đây là lớp “nguy hiểm” vì có các tĩnh mạch emissary (các tĩnh mạch không có van) và kết nối mạch máu từ da đầu với xoang tĩnh mạch bên trong sọ, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn hoặc nhiễm trùng lan sâu hơn.

5. Màng xương (Pericranium)

Màng xương là lớp trong cùng, tiếp giáp trực tiếp với mặt ngoài của xương sọ, giàu mạch máu, tương tự như màng xương bao bọc các xương khác trong cơ thể. Màng xương chứa các mạch máu nhỏ nuôi xương sọ, giúp cung cấp dưỡng chất và oxy để duy trì xương khỏe. Khi xương sọ bị nứt hoặc tổn thương, chính lớp màng xương sẽ cung cấp tế bào để hình thành mô xương mới. Do đó, quá trình liền xương phụ thuộc nhiều vào sự toàn vẹn của lớp màng xương.

Một số bệnh lý da đầu thường gặp

Việc hiểu rõ cấu trúc da đầu không chỉ giúp chúng ta chăm sóc tóc hiệu quả mà còn là chìa khóa để nhận biết và xử lý sớm các bệnh lý thường gặp. Hầu hết các bệnh lý da đầu đều xuất phát từ sự mất cân bằng trong hoạt động của tuyến bã nhờn, nang tóc hoặc hệ vi sinh vật trên lớp da. Một số bệnh lý da đầu phổ biến là:

Viêm da tiết bã và gàu

Gàu và viêm da tiết bã là những tình trạng dễ gặp ở da đầu dầu do tuyến bã nhờn hoạt động quá mức khiến dầu nhờn tích tụ và tạo môi trường thuận lợi cho nấm men Malassezia phát triển. Khi lớp dầu và tế bào chết không được loại bỏ đúng cách, da đầu sẽ bị kích ứng và bong vảy, đôi khi kèm theo đỏ và ngứa. Trường hợp nhẹ chỉ tạo ra các mảng gàu trắng nhỏ, nhưng khi tình trạng trở nên nặng hơn, da đầu có thể tiết dầu nhiều, đóng vảy vàng, hoặc lan xuống các vùng da lân cận.

Nấm da đầu

Nấm da đầu là bệnh nhiễm nấm thường gặp ở trẻ em, hình thành khi nấm sợi xâm nhập vào lớp sừng và các nang tóc trong cấu trúc da đầu. Môi trường ẩm, ra mồ hôi nhiều hoặc dùng chung vật dụng cá nhân như lược, mũ, gối có thể là điều kiện thuận lợi để nấm lây lan.

Khi nấm phát triển, chúng phá vỡ cấu trúc của sợi tóc khiến tóc dễ gãy, dẫn đến những mảng rụng tóc rõ rệt, da đầu trở nên đỏ, bong vảy, đôi khi hình thành các mảng viêm sưng đau. Người bệnh có thể cảm thấy ngứa hoặc khó chịu và nếu không điều trị kịp thời, tình trạng viêm nặng có thể để lại sẹo.

Vảy nến da đầu

Vảy nến da đầu là bệnh viêm da mạn tính có cơ chế tự miễn, trong đó tốc độ sản sinh tế bào da vượt xa tốc độ bong tự nhiên khiến các lớp da chồng chất thành mảng vảy dày. Do da đầu thuộc cấu trúc da có nhiều mạch máu và lớp da dày hơn, các mảng vảy nến thường dễ thấy, đôi khi lan ra đường viền tóc hoặc gáy.

Người mắc bệnh thường xuất hiện mảng đỏ rõ rệt phủ bởi lớp vảy trắng bạc, có thể kèm theo cảm giác ngứa hoặc căng tức da đầu. Mặc dù tóc thường không rụng vĩnh viễn, việc gãi nhiều hoặc bong vảy mạnh có thể làm tóc tạm thời gãy rụng. Bệnh có xu hướng tái phát theo đợt khi người bệnh căng thẳng, nhiễm trùng hoặc khi thời tiết lạnh.

Viêm nang tóc

Viêm nang tóc là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại các nang tóc. Khi vi khuẩn như Staphylococcus aureus, nấm men hoặc các yếu tố kích ứng gây bít tắc, nang tóc có thể bị viêm và khiến tóc mọc yếu hoặc không thể mọc.

Biểu hiện đặc trưng của viêm nang tóc là những nốt đỏ hoặc mụn mủ nhỏ xuất hiện quanh chân tóc, đôi khi gây đau hoặc ngứa. Trường hợp nhẹ có thể tự khỏi, nhưng nếu vùng viêm lan rộng hoặc tái phát nhiều lần, nang tóc có nguy cơ bị tổn thương sâu và để lại sẹo gây rụng tóc vĩnh viễn.

Xem thêm: Viêm Nang Tóc Là Gì? Cách Điều Trị Viêm Nang Tóc Hiệu Quả

Rụng tóc nội tiết

Rụng tóc nội tiết, bao gồm hói đầu kiểu nam và kiểu nữ, là bệnh lý rụng tóc phổ biến nhất, chịu sự chi phối của yếu tố di truyền và hormone Androgen. Bệnh lý này tác động trực tiếp lên nang tóc nằm sâu trong lớp trung bì của cấu trúc da đầu. Hormone Dihydrotestosterone (DHT) làm cho nang tóc nhạy cảm dần bị teo nhỏ, dẫn đến sợi tóc mới mọc lên mỏng, yếu và cuối cùng ngừng phát triển.

Rụng tóc từng mảng

Rụng tóc từng mảng là bệnh tự miễn, trong đó hệ miễn dịch nhầm lẫn nang tóc là “tác nhân lạ” và tấn công chúng. Điều này khiến tóc đột ngột rụng theo từng mảng tròn có bề mặt nhẵn bóng, không viêm đỏ rõ rệt. Nhiều người mô tả rằng trước khi rụng tóc, họ có cảm giác hơi ngứa hoặc như kiến bò trên da đầu. Nguyên nhân chính xác của tình trạng này chưa được xác định rõ, tuy nhiên yếu tố di truyền, stress hoặc các bệnh tự miễn khác có thể góp phần thúc đẩy bệnh.

Cách chăm sóc da đầu hiệu quả

Da đầu khoẻ mạnh sẽ tạo điều kiện để tóc mọc khoẻ, vậy đâu là cách để chăm sóc da đầu hiệu quả:

Bổ sung đủ dinh dưỡng

Da đầu khỏe mạnh không chỉ phụ thuộc vào sản phẩm bôi thoa bên ngoài mà bên trong cơ thể cũng cần khoẻ mạnh. Ngoài việc làm sạch da đầu, bạn nên kết hợp chế độ ăn đủ chất, uống nước đầy đủ để nuôi dưỡng nang tóc. Việc dùng các serum chuyên biệt và điều chỉnh thói quen chăm sóc da đầu phải đi đôi với lối sống lành mạnh để đảm bảo cấu trúc da đầu duy trì được trạng thái cân bằng lâu dài.

Làm sạch da đầu đều đặn

Một trong những điều quan trọng nhất để chăm sóc da đầu là gội đầu với tần suất hợp lý. Nếu bã nhờn, bụi bẩn tích tụ quá lâu, chúng sẽ gây bít tắc nang tóc, dẫn đến ngứa, vảy hoặc thậm chí mụn trên da đầu. Tuỳ theo loại da đầu mà bạn sẽ có tần suất gội đầu phù hợp. Chẳng hạn, với da đầu dầu thì tốc độ tiết dầu khá nhiều nên bạn có thể cần làm sạch da đầu mỗi ngày. Nếu da đầu khô hơn, bạn có thể gội 2 ngày/lần.

Không để tóc ướt khi ngủ

Để tóc ướt khi ngủ có thể tạo điều kiện để vi khuẩn phát triển, về lâu dài có thể khiến tóc dễ gãy rụng. Vì vậy, sau khi gội, bạn nên hong tóc để da đầu khô thoáng càng sớm càng tốt và không buộc tóc khi tóc ướt. Nếu trời lạnh khiến tóc lâu khô hơn bình thường, bạn cần sấy tóc để khô hoàn toàn trước khi ngủ để da đầu trở về trạng thái cân bằng tự nhiên.

Kích thích lưu thông máu thông qua massage

Một thói quen rất đơn giản nhưng mang lại nhiều lợi ích cho da đầu là massage da đầu thường xuyên. Khi bạn massage nhẹ nhàng, mạch máu dưới da đầu được kích thích, giúp tăng cường lưu thông máu và cung cấp dưỡng chất cần thiết để nang tóc phát triển khỏe mạnh.

Tẩy tế bào chết da đầu

Tẩy tế bào chết da đầu  là một bước chăm sóc quan trọng giúp da đầu khỏe mạnh. Việc tẩy tế bào chết thường xuyên sẽ giúp làm sạch sâu da đầu, ngăn ngừa bít tắc nang tóc, kích thích lưu thông máu và cân bằng da đầu. Mỗi tuần, bạn nên tẩy tế bào chết da đầu từ 1-2 lần/tuần tuỳ theo loại da đầu.

Tổng kết

Hiểu rõ cấu trúc da đầu và cách nhận diện loại da đầu sẽ giúp bạn lựa chọn được các sản phẩm phù hợp. Duy trì thói quen làm sạch hợp lý, cân bằng độ ẩm và bảo vệ da đầu trước các tác nhân gây hại sẽ giúp hệ sinh thái tự nhiên của da đầu hoạt động ổn định hơn. Hy vọng Viện Cấy Tóc NEWHAIR đã mang lại cho bạn những kiến thức hữu ích và đừng quên đặt lịch thăm khám để được soi nang tóc và tư vấn về các liệu trình chăm sóc da đầu qua hotline 1900 6717 nhé!